De bouwhistorische waarden van Peronnik

In samenwerking met SB4 en Friso Woudstra Architectuur, heeft Res Nova Monumenten onderzoek gedaan naar de bouwhistorische waarden van de landgoederen van Mooi Zeist: Veldheim, Stenia en Peronnik. De uitkomsten hiervan zijn van groot belang voor de toekomstige plannen en dienen daarbij als uitgangspunt zowel als inspiratiebron. Hierbij staat het behoud van authenticiteit centraal. De gebouwen en tuinen zijn met oog op gewenste herbestemming en restauratie uitgebreid onderzocht en de resultaten zijn verwerkt in gedetailleerde rapportages.

In de bijlage vind je het onderzoeksrapport van Peronnik. Veldheim en Stenia worden in aparte rapportages behandeld. Geen tijd om het hele rapport te lezen? Onderstaand vind je een beknopte samenvatting van de geschiedenis van Peronnik en de bijbehorende gebeurtenissen en verbouwingen.

Klik hier voor het bouwhistorisch rapport van Peronnik.

Peronnik samengevat

Onderstaande tekst komt uit het rapport ‘Bouwhistorische verkenning Peronnik’ en is geschreven door drs Don Rackham.

Utrechtseweg 119 werd in 1882 gebouwd op een gedeelte van de oudere buitenplaats Weltevreden. Het huis van deze buitenplaats werd gebouwd in 1788, meteen ten noordwesten van Peronnik.
In 1880 werd, na het overlijden van de eigenaar van Weltevreden, de buitenplaats in delen geveild. De buitenplaats werd opgedeeld in negen percelen.

Het perceel met betrekking tot Utrechtseweg 119 werd aangekocht door Jacoba Theodora van Hoytema, gehuwd met Arnout Vosmaer. Zij lieten op het kavel een herenhuis bouwen.

Peronnik is gedurende haar bestaan verschillende keren aanzienlijk verbouwd. Hierbij is zowel aan het exterieur als het interieur een groot aantal wijzigingen doorgevoerd. De volgende bouwfasen zijn relevant (en nog deels herkenbaar):

1882
Bouw van het huis, inclusief bijgebouwen. Uit oude foto’s is zichtbaar dat de gevel werd bekroond door een attiek (zowel hoofdvolume als eenlaags volume), dat de vensters een andere indeling hadden (verticale roede bij onderdelen) en aan de voorzijde waren voorzien van decoratief gesneden kasten met jaloezieën. De bijgebouwen waren van elkaar gescheiden door een kleine (ommuurde) binnenplaats.

1905
Bouw van een tuinkamer aan de achterzijde.

1922-1951
Regelmatige verkoop en verschillende gebruiksfuncties, waaronder kantoor, praktijk en (deels) woning.

1951
Plaatsen van poort in achtergevel aanbouw onder zadeldak.

1952
Afbraak tuinkamer, vervangen door pui; dichtzetten tuindeur in zuidoost gevel en plaatsen venster op verdieping; kleinschalige ingrepen binnen de structuur van de begane grond en verdieping.

1955
Plaatsing tweede venster op de verdieping aan de zuidoost zijde.

1959-1961
Aanbrengen indeling aan de achterzijde van de zolderverdieping, inclusief plaatsing bestaande dakkapellen.

1968
Herbestemming tot verpleeghuis voor bejaarden en langdurig zieken: aanbrengen lift, met daarmee samenhangende aanpassingen structuur begane grond en verdieping; indeling zuidelijke helft van de zolderverdieping; nieuwe structuur aanbouw onder platdak; wijziging onderdelen vensters (weghalen roede) en wit schilderen raamdelen en balkon deuren.

1975
Aankoop door Vereniging voor Heilpedagogie. Na de aankoop worden enkele aanpassingen aan de structuur doorgevoerd en worden brandtrappen geplaatst.

1981
Aankoop door Instituut Zonnehuizen.

1988
Grootschalige verbouwing: nieuw balkonhek voorzijde; keldertrap aan buitenzijde; overkappen buitenplaatsje; dichtzetten poort in volume onder zadeldak; dichtzetten bestaande doorgangen in noordwest gevel aanbouwen en plaatsen nieuwe vensters; volledig vervangen van de zolderstructuur; nagenoeg volledig vervangen van de verdiepingsstructuur; wegbreken muur tussen hoofdvolume en eenlaags aanbouw; opdelen zuidwestelijk vertrek; verwijderen keldertrap en vervangen door doucheruimte; aanbrengen toiletinbouw in voormalige keuken; nieuwe indeling bijgebouwen

2005
Enkele kleinschalige ingrepen binnen bestaande structuur: opdelen zuidwestelijk vertrek en aanbouwen begane grond; nieuwe opzet zuidelijke helft hoofdvolume.

2011
Overname door jeugdinstelling Intermezzo.

2018
Aankoop door Mooi Zeist B.V.